Ιστορική ενεργειακή συμφωνία Ελλάδας–Ηνωμένων Πολιτειών

Η υπογραφή της Διακήρυξης Οικονομικής Ασφάλειας ΗΠΑ–Ελλάδας, την Παρασκευή 7 Νοεμβρίου, σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας φάσης στρατηγικής συνεργασίας ανάμεσα στις δύο χώρες. Στο επίκεντρο της συμφωνίας βρίσκονται η ενεργειακή ασφάλεια, η ανθεκτικότητα των εφοδιαστικών αλυσίδων και η προώθηση τεχνολογιών καθαρής ενέργειας, τομείς που αποκτούν ολοένα μεγαλύτερη σημασία σε ένα ασταθές διεθνές περιβάλλον.

Στρατηγική συνεργασία για την ενεργειακή ασφάλεια

Η συμφωνία υπογράφηκε παρουσία της νέας πρέσβειρας των Ηνωμένων Πολιτειών στην Αθήνα, Κίμπερλι Γκιλφόιλ, και του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών Χάρη Θεοχάρη, ως αποτέλεσμα μακρών διπλωματικών διεργασιών μεταξύ Ουάσινγκτον και Αθήνας.

Η Διακήρυξη στοχεύει στη δημιουργία ασφαλών ενεργειακών δικτύων, στην ανταλλαγή τεχνογνωσίας και στη συμμετοχή σε επενδυτικά σχήματα που ενισχύουν τη θέση της Ελλάδας ως ενεργειακού κόμβου στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. Με τις νέες υποδομές φυσικού αερίου, τα έργα ηλεκτρικής διασύνδεσης και τις πρωτοβουλίες για ΑΠΕ και αποθήκευση ενέργειας, η Ελλάδα αποκτά ρόλο-κλειδί στην ευρωπαϊκή ενεργειακή ασφάλεια.

Όπως δήλωσε η κα. Γκιλφόιλ, «σήμερα συμβαίνουν σπουδαία πράγματα μεταξύ των ΗΠΑ και της Ελλάδας που θα κάνουν τις δύο χώρες μας πιο ασφαλείς και πιο ευημερούσες — και αυτό είναι μόνο η αρχή».

Γεωπολιτικές διαστάσεις στη Μεσόγειο

Πέρα από την οικονομική της διάσταση, η συμφωνία έχει ισχυρό γεωπολιτικό αποτύπωμα. Εντάσσεται στη στρατηγική των Ηνωμένων Πολιτειών να ενισχύσουν την παρουσία τους στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο, απέναντι στις προκλήσεις που δημιουργούν η ενεργειακή κρίση, η αστάθεια στη Μέση Ανατολή και οι ανταγωνισμοί για τον έλεγχο των θαλάσσιων οδών και των ενεργειακών πόρων.

Η Ελλάδα, από την πλευρά της, ενισχύει τη διεθνή της θέση ως πυλώνας σταθερότητας, συνδέοντας τη Δύση με την Ανατολή και αποτελώντας γέφυρα ενεργειακής συνεργασίας μεταξύ Ευρώπης, Ασίας και Αφρικής.

Η συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες εντάσσεται επίσης στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής ενεργειακής διαφοροποίησης, καθώς η Ε.Ε. επιδιώκει τη μείωση της εξάρτησης από τη ρωσική ενέργεια και τη δημιουργία εναλλακτικών διαδρομών προμήθειας φυσικού αερίου και πράσινης ενέργειας.

Η θέση της Ελλάδας στο νέο ενεργειακό χάρτη

Τα τελευταία χρόνια, η Ελλάδα επενδύει σε μεγάλης κλίμακας έργα όπως ο αγωγός TAP, ο IGB (Ελλάδα–Βουλγαρία) και οι πλωτές μονάδες LNG στην Αλεξανδρούπολη και τη Ρεβυθούσα. Αυτά τα έργα, σε συνδυασμό με τη νέα συμφωνία, ενισχύουν τον ρόλο της χώρας ως κρίσιμου μεταφορικού κόμβου ενέργειας στην ευρύτερη περιοχή.

Η αμερικανική υποστήριξη προς αυτά τα έργα λειτουργεί πολλαπλασιαστικά, προσελκύοντας νέες επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, αποθήκευση και πράσινες υποδομές. Η συνεργασία περιλαμβάνει επίσης τομείς τεχνολογίας, κυβερνοασφάλειας και καινοτομίας, που συνδέονται με την ενεργειακή μετάβαση και την ψηφιακή οικονομία.

Σύνοψη

Η νέα ενεργειακή συμφωνία Ελλάδας–Ηνωμένων Πολιτειών δεν αποτελεί μια απλή διμερή πρωτοβουλία, αλλά ένα πολυεπίπεδο στρατηγικό πλαίσιο που επηρεάζει ολόκληρη την περιοχή. Ενισχύει τη θέση της Ελλάδας ως περιφερειακού ηγέτη στην ενεργειακή ασφάλεια, ενδυναμώνει τους δεσμούς της με τις ΗΠΑ και δημιουργεί νέες προοπτικές για βιώσιμη ανάπτυξη και γεωπολιτική σταθερότητα στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο.